جشنواره امسال هم نظیر سالهای قبل دو بخش مسابقه اصلی دارد که شامل بخش مسابقه سینمای ایران و مسابقه بین‌الملل می‌شود. در بخش مسابقه سینمای ایران هیجده فیلم بلند برای دریافت پروانه‌های زرین و سیمین جشنواره در رشته‌های بهترین فیلم، کارگردان و بازیگر با یکدیگر رقابت می‌کنند. یک هیئت داوران که گروهی از هنرمندان رشته‌های مختلف سینمای ایران در آن حضور دارند، به داوری این فیلم‌ها می‌نشیند. یک هیئت داوری بین‌المللی هم جوایز پروانه‌های زرین و سیمین را در بخش بین‌المللی بین محصولات خارجی تقسیم خواهند کرد. یک گروه از جمع کودکان و نوجوانان همدانی هم به‌طور مستقل فیلم‌های بخش مسابقه سینمای ایران را داوری و جوایز خود را به بهترین‌های این بخش اهدا می‌کنند.
جشنواره امسال دو جایزه تازه را به جمع جوایز قبلی خود اضافه کرده است. دو پروانه زرین بهترین فیلم‌نامه و سینماگر برگزیده بومی، جوایز جدید جشنواره هستند. جشنواره به منظور تربیت نسل جدیدی از فیلم‌نامه نویسان کودک و نوجوان، انتخاب بهترین فیلم‌نامه را به برنامه خود افزوده است. در عین حال، امسال بخش سینماگران بومی به‌صورت رقابتی برگزار می‌شود. به‌دلیل استقبال سینماگران همدانی از این بخش جشنواره، قرار شد امسال یک پروانه زرین به یکی از فیلم‌سازان این استان اهدا شود. انسیه شاه‌حسینی، فیلم‌ساز سینمای کودک و نوجوان می‌گوید: «اضافه شدن بخش مسابقه فیلم‌نامه‌نویسی در جشنواره گامی رو به جلو است. در واقع، اگر ما بتوانیم فیلم‌نامه نویسان خوبی پرورش بدهیم، حتماً به تولید آثار برتر و با کیفیت سینمای کودک و نوجوان کمک خواهیم کرد.»
اقاقیای ژاپنی
سینمای ژاپن امسال چند فیلم در جشنواره کودک دارد که «اقاقیا» یکی از آنهاست. این فیلم را جینسی تسوجی کارگردانی کرده و منتقدان سینمایی ژاپن آن را یکی از محصولات برتر چند سال اخیر سینمای کشور خود معرفی کرده‌اند. قصه فیلم در باره کشتی‌گیری به نام سکیجی است که حالا به مردی تنها تبدیل شده است. او برای فرار از تنهایی با پسرکی دوست می‌شود تا به کمک او دوباره با زندگی آشتی کند. آنتونیو اینوکی که نقش سکیجی را در فیلم بازی می‌کند، یکی از کشتی‌گیران سرشناس ژاپن است که قبل از این، یک بار هم عضو مجلس کشور خود شده است. قصه فیلم «اقاقیا» سعی دارد بحران روابط انسانی و تنهایی بشر امروزی را به زبانی ساده برای مخاطبان خود توضیح دهد.
رقابت‌های ویدئویی
امسال 14 فیلم بلند ویدئویی در بخش ویدئویی جشنواره با یکدیگر رقابت می‌کنند. نکته جالب در این بخش، حضور چند فیلم‌ساز مطرح سینمای کودک و نوجوان است که این بار برای تعریف قصه خود به سراغ دوربین ویدئو رفته‌اند. این فیلم‌سازان عبارت‌اند از:
امیر شهاب رضویان (تابستان عزیز)، علی قوی‌تن (بادهای بهاری)، غلامرضا رمضانی (دم زری)، فرزین مهدی پور (شیر شکار) و مسعود کرامتی (فقط بیست). حضور این فیلم‌سازان در بخش مسابقه فیلم‌های بلند ویدئویی، رونق خاصی به این بخش جشنواره خواهد داد. امیرشهاب رضویان درباره انتخاب دوربین ویدئو برای فیلم خود می‌گوید: «نکته مهم در سینمای کودک و نوجوان، حرفی است که می‌خواهیم بزنیم. به همین خاطر، شاید اهمیت خیلی زیادی نداشته باشد که آن را با کدام دوربین می‌سازیم. من هم سعی کردم یک فیلم خوب بسازم و احساسم این بود که این قصه را در دل یک فیلم ویدئویی بهتر می‌توان تعریف کرد.»
عسل جشنواره
یکی از اتفاق‌های جالب امسال جشنواره کودک و نوجوان، نمایش فیلم «عسل» ساخته سمج کاپلان اوغلو در بخش مسابقه بین‌الملل است. این فیلم که محصول جدید سینمای ترکیه است، اوایل سال جاری میلادی خرس طلای جشنواره بین‌المللی برلین را به عنوان بهترین فیلم جشنواره گرفت و از سوی ترکیه، نامزد شرکت در بخش بهترین فیلم خارجی اسکار شده است. شخصیت اصلی قصه فیلم، پسر بچه شش سالهای است که راهی یک جنگل دور افتاده می‌شود تا پدرش را پیدا کند. پدر او پرورش دهنده زنبور عسل است و پسر بچه در داخل جنگل، با حوادث زیادی روبه‌رو می‌شود.
«عسل» سومین قسمت از یک سه‌گانه (تریلوژی) سینمایی است، که به دنبال فیلم‌های «تخم‌مرغ» و «شیر» ساخته شده است. فیلم «تخم‌مرغ» سال قبل در جشنواره فیلم فجر نمایش داده شد. «شیر» هم موفق به دریافت جایزه شیر طلایی جشنواره بین‌المللی ونیز شده است. «عسل» در شرایطی در جشنواره همدان به نمایش در می‌آید که برای نمایش عمومی در سینماهای کشور خریداری شده است.
انیمیشنی از کشور چک
فیلم‌های پویا نمایی (انیمیشن) همیشه جای ویژه‌ای در جشنواره فیلم کودک و نوجوان داشته‌اند و کشور چک از تولیدکننده‌های برتر سینمای انیمیشن است. جشنواره همدان امسال انیمیشن جدیدی از کشور چک به نام «در اتاق زیر شیروانی: امروز تولد کیه؟» را در بخش مسابقه بین‌الملل نمایش می‌دهد. این انیمیشن که حال و هوای یک بازی کودکانه را دارد و بسیار تحسین برانگیز است، توسط ژیری بارتا کارگردانی شده است و قصه عروسک زیبایی به نام باترکوب را تعریف می‌کند که در یک صندوق قدیمی به همراه دوستانش زندگی می‌کند. زمانی که باترکوب ربوده می‌شود، دوستانش تصمیم می‌گیرند او را نجات دهند. این انیمیشن هشتمین تجربه کارگردانی بارتا است.
